Zamansız Fotoğraflar

"Seni bulmaktan önce aramak isterim.

Seni sevmekten önce anlamak isterim.

Seni bir yaşam boyu bitirmek değil de,

sana hep yeniden başlamak isterim."

Özdemir Asaf**

demiş şairimiz Özdemir Asaf (Arun) Akıl Gözü şiirinde. Kime demiş, neden demiş, hangi vakitte bilmiyorum ama sanki bugünkü "tüketim aşklarına" anlamlı bir cevap gibi. Sabırlı, meraklı, doğal.

Akıl Gözü'ndeki gibi, bir sürü farklı duygu ve yalın düşünceleri harmanlamakla uğraşırken Özdemir Asaf, bir yandan da 1950li yıllarda bir matbaacılık atölyesi işletmekteymiş. Bir gün kapısını, Türkiye'nin ilk eğitimli fotoğraf sanatçısı, Yıldız Moran çalmış. Yurt dışındaki eğitimi sonrası açtığı sergilerde satış yapabilen, ancak yurduna döndüğünde mesleğinden para kazanamayıp, çareyi yılbaşı kartları yapıp bastırmakta  arayan Moran*. 

Yıldız Moran**

4 Kasım 1954'te gerçekleşen bu karşılaşmadan yaklaşık 8 yıl sonra Moran, hayatına Yıldız Moran Arun olarak devam etmiş, yani Özdemir Asaf''la evlenmiş. Ardından gelen yıllarda ise çocukları ile ilgilenmek arzusuyla fotoğraf çekmeye ara vermiş ve bir türlü eğitimini aldığı bu işe geri başlayamamış.

Fotoğraflarını gördüğünüzde, keşke bırakmasaymış diyorsunuz. O yıllarda Avrupa'yı ve Anadolu'yu cesurca turlayıp fotoğraflamış olan bu genç kız, kim bilir zaman içinde daha neler yapardı... merak etmemek elde değil.

Bendeniz ilk defa İstanbul Bienali'ndeyken görmüştü fotoğraflarını. Pera Müzesi'ne sergisinin açıldığını gördüğünden beri de gitmek için fırsat kolluyordu. Geçtiğimiz cuma fotoğraf sever arkadaşıyla fırsat bulup ziyaret etti ve görsel hafızasına özellikle bir kaç tanesini iyice belledi. Sergi 19 Ocak'a kadar sürecek. Cuma günleri ise akşam 10.00'a kadar açık ve de ücretsiz(miş).Gidin görün derim: Toprağındaki gölgeyi; eski arabadaki insanları, insan portrelerini; eski İstanbul'u, Anadolu'yu.  Fotoğraflarındaki sıcaklığı, ışığı ve keskinliği.

Bakalım sizin favorileriniz hangileri olacak?

İlaveten, yine 19 Ocak 2014'e kadar sürecek olan Yunanlı sanatçı Sophia Vari'nin heykeller ve resimler sergisini de gitmişken gezmenizi öneririm. Geometrinin, katmanların ve yüzey ilişkilerinin resimler ve heykellerle ifadesine tanıklık etmiş olacaksınız. Kanımca, resimlerindeki keskinlik çarpıcı ve geometrik kavram güzel ama kolaj çalışmalarına karşılık bir şey hissedemedim. Heykeller ise tam bir beyin jimnastiği idi.

Ayrıntılı bilgi için: http://www.peramuzesi.org.tr/Sergi

Sevgiler,

Æ.

*kaynak: Türkiye’nin İlk Kadın Fotoğrafçısı Yıldız Moran’’ Ses Dergisi, 25. sayı, 25 Haziran 1983

**Fotoğraflar, google görsellerden alınmıştır.